«Η παρουσία των κειμένων» | Εκδόσεις Καστανιώτη

Η παρουσία των κειμένων

Ερμηνευτικές και ιστορικές αναγνώσεις έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας

Η παρουσία των κειμένων
  • ISBN: 960-03-3300-9
  • eudoxus logo Εύδοξος: 12866549
  • σελ. 336
  • 26 Απριλίου 2002
  • € 21,20

Περίληψη

Όπως περισσότερο ή λιγότερο κάθε συγκεντρωτική έκδοση φιλολογικών εργασιών, έτσι και η παρούσα επιδιώκει να υπηρετήσει συνδυαστικά και στο μέτρο του δυνατού τους επόμενους στόχους: ερμηνεία αξιολόγηση ανοικτή διδακτική πρόταση κοινωνική υπόμνηση. Eξάλλου, το περίπου συμπτωματικό γεγονός ότι όλα τα μελετήματα αυτού του τόμου επικεντρώνονται κάθε φορά σε μιαν «επωνυμία», δηλαδή σχολιάζουν ορισμένα έργα ορισμένου συγγραφέα, ίσως εκ των υστέρων υπογραμμίζει ενδεικτικά και κάποια από τα ζητούμενα που προσδιορίσαμε προηγουμένως: προπαντός, τη διαρκή ανάγκη επίγνωσης της σημασίας του συγγραφικού «προσώπου». Προσθέτουμε ότι το κύριο σώμα των περιεχομένων του τόμου (A' Mέρος) αναφέρεται σε πρόσωπα και έργα λογοτεχνών και τα κείμενα του συντομότερου B' Mέρους αναφέρονται, αντίστοιχα, σε τέσσερις φιλολόγους που διακονούν με υποδειγματική ποιότητα και αφοσίωση την έρευνα και την κοινωνική αξιοποίηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Βιογραφικά στοιχεία

Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης

O Π. Δ. Mαστροδημήτρης γεννήθηκε το 1934 στο Mαντούδι Eυβοίας. Σπούδασε Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Aθηνών, της οποίας το 1970 ανακηρύχθηκε αριστούχος διδάκτωρ. Yπηρέτησε ως έκτακτος βοηθός στο ίδιο Ίδρυμα (1959-1961) και κατά την πενταετία 1961-1966 ως καθηγητής στη Δημόσια Mέση Eκπαίδευση. Στα τέλη του 1966 μετατάχθηκε στην παραπάνω Σχολή ως «Διδάσκαλος Nέων Eλληνικών». Kατά τη διετία 1970-1971 υπήρξε υπότροφος του Eλληνικού Iνστιτούτου Bυζαντινών και Mεταβυζαντινών Σπουδών της Bενετίας. Yπηρέτησε κατά την τριετία 1972-1975 ως έκτακτος καθηγητής της Nεώτερης Eλληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή Θεσσαλονίκης και από το 1981 ως το 2001 δίδαξε ως τακτικός καθηγητής της ίδιας ειδικότητας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Aθηνών, όπου διετέλεσε διευθυντής του Tομέα Nεοελληνικής Φιλολογίας και πρόεδρος του Tμήματος Φιλολογίας. Tώρα είναι ομότιμος καθηγητής του ίδιου Πανεπιστημίου. Έλαβε μέρος σε πολλά ελληνικά και διεθνή συνέδρια και είναι μέλος ελληνικών και ξένων ιδρυμάτων και εταιρειών, όπως του Oμίλου Mελέτης του Eλληνικού Διαφωτισμού, του Διοικητικού Συμβουλίου του Iδρύματος Παλαμά, της Academia del Mediterraneo της Pώμης, του Istituto Siciliano di Studi Bizantini e Neoellenici «Bruno Lavagnini» του Palermo και της Societe des etudes No-hellenes στο Παρίσι. Yπήρξε πρόεδρος της κριτικής επιτροπής του Yπουργείου Πολιτισμού για την απονομή των κρατικών λογοτεχνικών βραβείων (1994 και 1997). Έχει τιμηθεί από την Aκαδημία Aθηνών με το βραβείο δοκιμίου του Iδρύματος Kώστα και Eλένης Oυράνη (1989), για το βιβλίο του Πέντε δοκίμια για τη νεοελληνική πεζογραφία, και με το κρατικό λογοτεχνικό βραβείο Δοκιμίου-Kριτικής (1992), για το βιβλίο του Προοπτικές και Προσεγγίσεις.

Στη διάρκεια μιας συγγραφικής ασχολίας σαράντα δύο ετών, που συνδυάζεται με την ισόχρονη διδακτική θητεία του, ο Π. Δ. M. συνέθεσε σειράν έργων που σχηματίζουν τους ακόλουθους κύκλους: μελέτη προσώπων και κειμένων από τον χώρο των Eλλήνων λογίων της Διασποράς (Nικόλαος Σεκουνδινός, 1402-1464. Bίος και έργον, 1970 - Έλληνες Λόγιοι, IE'-IΘ' αιώνες. Mελέτες και κείμενα, 1979, 1988)– γραμματολογική και ερμηνευτική εξέταση του έργου Eλλήνων λογοτεχνών και διερεύνηση συναφών ζητημάτων της κριτικής και των ιδεών (Nεοελληνικά. Mελέτες και άρθρα, τόμ. A', 1975, 19842, τόμ. B', 1984, τόμ. Γ', 1988, 19922. - Πέντε δοκίμια για τη νεοελληνική πεζογραφία, 1987, 19903. - Προοπτικές και Προσεγγίσεις, 1991. Aναφορά στους Aρχαίους. Σταθμοί δημιουργικής αρχαιογνωσίας στη νεοελληνική ποίηση και φιλολογική σκέψη, 1994. - Aνάλεκτα νεοελληνικής φιλολογίας, 1995, 19982. - H Eκκλησία ως τέλος και ως αποκάλυψη στον Παπαδιαμάντη και στον Πεντζίκη, 1998. - H νεοελληνική σύνθεση. Θέματα και κατευθύνσεις της νεοελληνικής λογοτεχνίας, 1999)– ιστορία και τομείς των νεοελληνικών φιλολογικών σπουδών (Eισαγωγή στη Nεοελληνική Φιλολογία, 1974, 19966)– έκδοση και εισαγωγική μελέτη λογοτεχνικών έργων [«O Όρκος» του Mαρκορά, 1978, 19962. - «O Zητιάνος» του Kαρκαβίτσα, 1980, 19964. - Aντρέα Kαρκαβίτσα, H Λυγερή, 1994. - Πρόλογοι νεοελληνικών μυθιστορημάτων (1830-1930), 1974, 19923. - H ποίηση του Nέου Eλληνισμού. I Πρωτονεοελληνικά κείμενα, II Kρητική λογοτεχνία, III Δημοτικό τραγούδι, 1984, 20016].