«Το ημερολόγιο» | Εκδόσεις Καστανιώτη

Το ημερολόγιο

Μετάφραση:
Νίκος Πιλάβιος

Το ημερολόγιο
  • ISBN: 978-960-03-5621-2
  • σελ. 146
  • Επανέκδοση
  • 9 Σεπτεμβρίου 2013
  • € 10,00

Περίληψη

Ένα από τα λίγα βιβλία του Κρισναμούρτι που δε βασίζονται σε ομιλίες, διαλόγους και συζητήσεις με άλλους, αλλά είναι γραμμένα από τον ίδιο, είναι και Το ημερολόγιό του. Όλες σχεδόν οι μέρες στο ημερολόγιο αρχίζουν με μια εξαιρετικής παρατηρητικότητας και ποιητικότητας περιγραφή της φύσης, που δείχνει πόσο βαθιά σχέση είχαν όσα έλεγε με αυτήν, όπως φαίνεται και στο παρακάτω απόσπασμα:

... Αν χάσεις την επαφή σου με τη φύση, χάνεις την επαφή με τους ανθρώπους. Aν δεν υπάρχει σχέση με τη φύση, τότε γίνεσαι φονιάς· τότε σκοτώνεις τα μωρά της φώκιας, φάλαινες, δελφίνια και ανθρώπους, είτε για κέρδος είτε για «σπορ», για τροφή ή για απόκτηση γνώσεων. Τότε η φύση σε φοβάται και αποσύρει την ομορφιά της. Μπορεί να κάνεις μακρινούς περιπάτους στα δάση, μπορεί να κατασκηνώνεις σε όμορφα μέρη, αλλά είσαι φονιάς κι έτσι χάνεις τη φιλία τους. Ίσως να μην έχεις σχέση με κανέναν, ούτε με τη γυναίκα ή τον άντρα σου· είσαι πάρα πολύ απασχολημένος –ή απασχολημένη– με το τι κερδίζεις και το τι χάνεις, με τις προσωπικές σου σκέψεις, με την ευχαρίστηση και τον πόνο που νιώθεις. Ζεις στη δική σου σκοτεινή απομόνωση και η φυγή σου από αυτή φέρνει περισσότερο σκοτάδι. Το ενδιαφέρον σου συγκεντρώνεται σε μια λειψή επιβίωση, απερίσκεπτη, χαλαρή ή βίαιη. Και χιλιάδες πεθαίνουν της πείνας ή σφάζονται εξαιτίας της ανευθυνότητάς σου. Αφήνεις την τακτοποίηση του κόσμου στους ψεύτες, διεφθαρμένους πολιτικούς, στους διανοούμενους, στις αυθεντίες. Επειδή δεν έχεις εσύ ακεραιότητα, αφήνεις να χτιστεί μια κοινωνία ανήθικη, ανέντιμη, μια κοινωνία βασισμένη παντελώς στον εγωισμό. Κι ύστερα δραπετεύεις από όλο αυτό, για το οποίο μόνο εσύ είσαι υπεύθυνος, στις ακρογιαλιές και στα δάση...

Βιογραφικά στοιχεία

Κρισναμούρτι

Ο Τζίντου Κρισναμούρτι γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1895 στο Μαντάναπαλι, ένα μικρό χωριό της νότιας Ινδίας. Η μητέρα του πέθανε όταν εκείνος ήταν ακόμα παιδί και πολύ σύντομα, αυτόν και τον αδελφό του, τους υιο­θέτησε η δρ Annie Besant, πρόεδρος τότε της Θεοσοφικής Εταιρείας, όπου εργαζόταν ο πατέρας των δύο αγοριών. Η Annie Besant και άλλα ηγετικά στελέχη της εταιρείας διακήρυξαν ότι ο Κρισναμούρτι επρόκειτο να γίνει ο Παγκό­σμιος Διδάσκαλος, του οποίου τον ερχομό οι Θεοσοφιστές τον είχαν προφητεύσει και τον περίμεναν χρόνια πριν. Για να προετοιμάσουν το έδαφος, δημιούργησαν έναν παγκόσμιο οργανισμό που τον ονόμασαν «Το Τάγμα του Άστρου της Ανατολής» και όρισαν τον Κρισναμούρτι επικεφαλής. Εκείνος ό­μως, μερικά χρόνια αργότερα, το 1929, απαρνήθηκε το ρόλο που περίμεναν να παίξει οι Θεοσοφιστές, διέλυσε το τάγμα με τον τεράστιο αριθμό οπαδών και τους επέστρεψε όλα τα χρήματα και τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία είχαν δωρίσει στον οργανισμό. Η ομιλία που έκανε την ημέρα της διάλυσης του τάγματος άρχισε με την πρόταση: «Πιστεύω ότι η αλήθεια είναι μια χώρα χωρίς κανένα μονοπάτι προς αυτήν και ότι δεν μπορεί να πλησιαστεί μέσα από κανένα δρόμο, καμιά θρησκεία, καμιά οργάνωση». Από τότε και για εξήντα σχεδόν χρόνια, μέχρι το θάνατό του στις 17 Φεβρουαρίου 1986, ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, μίλησε σε μεγάλα ακροατήρια αλλά και σε προσωπικές συναντήσεις, τονίζοντας πάντα την ανάγκη για μια ριζική αλλαγή της ανθρωπότητας.

Ο Κρισναμούρτι θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές και πνευματικούς δασκάλους όλων των εποχών. Δεν ανέπτυξε καμία φιλοσοφική θεωρία ή θρησκεία, αλλά μίλησε, κυρίως, για πράγματα που αφορούν όλους μας, για τα προβλήματα της ζωής μας στις σύγχρονες κοινωνίες όπου επικρατούν η βιαιότητα και η διαφθορά, για την αναζήτηση της ασφάλειας και της ευτυχίας, αλλά και για την ανάγκη του ανθρώπου να ελευθερωθεί από τα εσωτερικά εμπόδια του φόβου, του θυμού, του πόνου και της θλίψης. Εξήγησε με μεγάλη ακρίβεια τους λεπτούς μηχανισμούς του νου και τόνισε την ανάγκη για στοχασμό και πνευματικότητα στην καθημερινή μας ζωή.

Ο Κρισναμούρτι δεν ανήκε σε καμία θρησκευτική οργάνωση, δεν επιδοκίμασε καμία πολιτική ιδεολογία. Αντιθέτως, υποστήριζε ότι αυτοί ακριβώς είναι οι παράγοντες που διαιρούν τους ανθρώπους και γεννάνε συγκρούσεις και πολέμους. Υπενθύμιζε στους ακροατές του ξανά και ξανά ότι πρώτα απ’ όλα είμαστε άνθρωποι και όχι ινδουιστές, μουσουλμάνοι, βουδιστές, χριστιανοί ή κομμουνιστές, ότι δεν διαφέρουμε ψυχολογικά μεταξύ μας. Ζητούσε να μην καταστρέφουμε ο ένας τον άλλον ή το περιβάλλον, μεταδίδο­ντας ένα βαθύ σεβασμό για τη φύση. Η διδασκαλία του, διαχρονική και παγκόσμια, δίνει καινούργια σημασία και κατεύθυνση στην αναζήτηση της αλήθειας.

Ο Κρισναμούρτι δεν μιλούσε ως γκουρού αλλά ως φίλος, ενώ οι ομιλίες και οι συζητήσεις που έκανε δεν στηρίζονταν σε γνώση βασισμένη στην παράδοση, αλλά στη δική του αντίληψη του ανθρώπινου νου, στην αίσθηση που είχε ο ίδιος για το ιερό. Έτσι, ο λόγος του είχε πάντα φρεσκάδα και αμεσότητα, παρόλο που η ουσία όσων έλεγε παρέμενε ίδια. Όταν απευθυνόταν σε μεγάλα ακροατήρια, οι άνθρωποι ένιωθαν σαν να μιλούσε στον καθένα προσωπικά, σαν να ήξερε τα προσωπικά τους προβλήματα. Διάφοροι μελετητές θρησκειών έβρισκαν ότι τα λόγια του έριχναν καινούργιο φως σε παραδοσιακές ιδέες, ενώ σύγχρονοι επιστήμονες και ψυχολόγοι που συζήτησαν διεξοδικά μαζί του τις θεωρίες τους συχνά διέκριναν τα περιορισμένα όρια των θεωριών αυτών. Επιπλέον, για τον Κρισναμούρτι έχουν γράψει κείμενα συγγραφείς όπως ο Aldus Huxley, ο Henry Miller και η Iris Murdoch.

Ο Κρισναμούρτι άφησε ένα πολύ μεγάλο υλικό από δημόσιες ομιλίες, συζητήσεις (με δασκάλους, μαθητές, επιστήμονες, σημαντικούς εκπροσώπους διαφόρων θρησκειών, ιδιώτες), τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές συνεντεύξεις, γραπτά κείμενα και επιστολές. Ένα μεγάλο μέρος από αυτό το υλικό έχει καταγραφεί σε βιβλία, κασέτες ήχου και DVD.




Βιβλιογραφία