Ελευθερωτές ενός μεγάλου λαού - Ελληνική Επανάσταση, Φιλελληνισμός και Φιλελεύθερη Διεθνής στην Ισπανία (1821-1822)

Περίληψη

H Ελληνική Επανάσταση δεν προσεγγίζεται πια ως ένα τοπικό συμβάν με ευρύτερη απήχηση, ούτε και αναλύεται ως μια «κατ’ εξαίρεση περίπτωση» όταν μελετάται στο πλαίσιο της εποχής της. Εντάσσεται πλέον σε ένα περίπλοκο δίκτυο παραγόντων οι οποίοι, κατά την κρίσιμη δεκαετία του 1820, ευνόησαν μια σειρά κινημάτων που, σε διεθνικό επίπεδο, κατέληξαν να μεταμορφώσουν το πρόσωπο της σύγχρονης Ευρώπης. Η πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στη Γηραιά Ήπειρο είχε ήδη αρχίσει να μετασχηματίζεται από τον Νότο, όπως υποστηρίζει η Εύα Λατόρρε Μπρότο, με την καθιέρωση ενός συστήματος συνταγματικής μοναρχίας στην Ισπανία. Στο βιβλίο της αυτό επικεντρώνεται στο αλληλέγγυο πνεύμα και στην ιδιαιτερότητα του πρώιμου ισπανικού Φιλελληνισμού, ο οποίος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αυτόχθων, δεδομένης της απόστασής του από τον φιλανθρωπικό, πατερναλιστικό, επεμβατικό Φιλελληνισμό, ο οποίος άρχιζε να εμφανίζεται σε άλλα ευρωπαϊκά έθνη. Κάτι ακόμη, εξίσου σημαντικό, που η ίδια καθιστά γνωστό μέσω της αφήγησής της είναι το σχέδιο που οργάνωσε το Κομιτάτο της Μαδρίτης, στα τέλη του 1821, για την παροχή βοήθειας στην Ελλάδα με την εκστρατευτική αποστολή τριακοσίων Ιταλών στρατιωτών και με τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ισπανίας και Ελλάδας.

Griegos que el estandarte alzáis de libres
e impávidos holláis cadenas rotas,
benignos escuchad la musa mía
y que en las filas del valiente se oiga.
Óigala aquel que gime y no es osado,
llegue su acento al Norte de la Europa.

Madrid, 19 de junio de 1821

Έλληνες που το λάβαρο υψώνετε των
ελευθέρων
και ατρόμητοι σπάτε τα δεσμά,
με ευμένεια δεχθείτε τη μούσα μου
για ν’ ακουστεί στις γραμμές των
γενναίων.
Ας την ακούσει κι αυτός που θρηνεί και
δεν τολμά,
ας φτάσει η φωνή της στης Ευρώπης τον
Βορρά.

Μαδρίτη, 19 Ιουνίου 1821
(από το πρώτο φιλελληνικό ποίημα
στην Ισπανία)