Το φως της καρδιάς

Περίληψη

Από σκληρές, στωικές μανάδες μέχρι ισχυρογνώμονες γιαγιάδες, από βάναυσους συζύγους μέχρι ανθεκτικά παιδιά, το βιβλίο αυτό (Διεθνές Βραβείο Booker 2025) εξεικονίζει τη δυναμική της οικογένειας από διάφορες γυναικείες οπτικές γωνίες. 

Στις δώδεκα ιστορίες που περιέχονται στη συλλογή Το φως της καρδιάς, η συγγραφέας Μπάνου Μουστάκ αποτυπώνει με εξαιρετικό τρόπο την καθημερινότητα γυναικών και κοριτσιών στις μουσουλμανικές κοινότητες της νότιας Ινδίας. Έχοντας αρχικά δημοσιευτεί στη γλώσσα κάναντα μεταξύ 1990 και 2023, κι έχοντας επαινεθεί για το λεπταίσθητο και διακριτικό χιούμορ τους, αυτά τα διηγήματα για τις εντάσεις εντός της οικογένειας και της κοινότητας μαρτυρούν τη δημοσιογραφική και δικηγορική πορεία της Μουστάκ, η οποία επί σειρά ετών προασπίστηκε ακούραστα τα δικαιώματα των γυναικών και διαμαρτυρήθηκε για κάθε είδους καταπίεση που ασκείται λόγω καστών και θρησκείας. Χάρη στη δημώδη γλώσσα και το ταυτόχρονα πνευματώδες, γλαφυρό, συγκινητικό και επιτιμητικό ύφος, μέσα από τους ήρωές της –τα ζωηρά παιδιά, τις θαρραλέες γιαγιάδες, τους φαιδρούς μαουλβί και τους αγροίκους αδερφούς, τους συχνά δύσμοιρους συζύγους και, πάνω απ’ όλα, τις μανάδες–, η Μουστάκ αναδύεται ως μια εκπληκτική συγγραφέας και παρατηρήτρια της ανθρώπινης φύσης, η οποία με το πλούσιο προφορικό ύφος της χτίζει συναισθηματικά ύψη που γεννούν προβληματισμό.

«Οι ιστορίες αυτές λένε την αλήθεια στην εξουσία και εξετάζουν τις ρωγμές της κάστας, της τάξης και της θρησκείας της σύγχρονης [ινδικής] κοινωνίας, εκθέτοντας την εσωτερική σήψη: διαφθορά, καταπίεση, αδικία, βία. Παρ' όλα αυτά, η καρδιά του βιβλίου μάς επαναφέρει στις αυθεντικές, μεγάλες απολαύσεις της ανάγνωσης: συμπαγής αφήγηση, αλησμόνητοι ήρωες, ολοζώντανοι διάλογοι, εντάσεις που σιγοβράζουν κάτω από την επιφάνεια, και μια έκπληξη σε κάθε γωνία. Απατηλά απλές, οι ιστορίες της Μπάνου Μουστάκ φέρουν τεράστιο συναισθηματικό, ηθικό και κοινωνικο-πολιτικό βάρος, προτρέποντάς μας να σκάψουμε βαθύτερα».

Από το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής του Διεθνούς Βραβείου Booker 2025