Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών.
Η Έλινορ Όστρομ, καθηγήτρια του πανεπιστημίου της Ιντιάνα, και ο Όλιβερ Ουίλιαμσον, καθηγητής του πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ μοιράζονται το φετινό βραβείο Νόμπελ Οικονομικών για τις εργασίες τους στην «οικονομική διακυβέρνηση», όπως ανακοίνωσε η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Σουηδίας.
Ο Όλιβερ Ουίλιαμσον τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ γιατί «ανέπτυξε τη θεωρία όπου οι αγορές και οι ιεραρχικά δομημένες οργανώσεις, όπως π.χ. οι επιχειρήσεις, έχουν εναλλακτικές δομές διαχείρισης που διαφέρουν μεταξύ τους στον τρόπο που λύνουν θέματα σύγκρουσης συμφερόντων».
Η Έλινορ Όστρομ βραβεύτηκε για την «ανάλυση της οικονομικής διακυβέρνησης, ιδίως των κοινών πόρων, και απέδειξε, ύστερα από έρευνα, ότι μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική διαχείριση της δημόσιας περιουσίας από ενώσεις χρηστών». Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί το βιβλίο της Η διαχείριση των κοινών πόρων (μετ. Γιώργος Άρχοντας).
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Η παραδοσιακή πολιτική θεωρία υποστηρίζει ότι τα άτομα πρόθυμα υποκύπτουν στον πειρασμό να παραβούν τις δεσμεύσεις τους όταν η εξωτερική ρυθμιστική αρχή δεν επιτηρεί με τη δέουσα αυστηρότητα τις μεταξύ τους συμφωνίες. Η απειλή του τιμωρού Λεβιάθαν είναι το τίμημα ανελευθερίας που καλούμαστε να πληρώσουμε προκειμένου να ζούμε σε έναν κόσμο όπου οι συμφωνίες τηρούνται. Η Αμερικανίδα πολιτειολόγος Έλινορ Όστρομ, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα, αμφισβητεί με επιχειρήματα και γλαφυρότητα τη στυφή απαισιοδοξία του Χομπς και των επιγόνων του. Είναι εφικτή η εθελούσια αυτοοργάνωση, επιμένει η συγγραφέας. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει περιπτώσεις επιτυχημένης και αποτυχημένης οργάνωσης πόρων κοινής δεξαμενής. Πρόκειται για ψαρότοπους, δάση, βοσκοτόπια, αρδευτικά συστήματα κ.ά. σε διάφορες περιοχές του πλανήτη - φυσικά ή τεχνητά συστήματα πόρων που δεν αποτελούν ιδιοκτησίες με την αυστηρή έννοια του όρου. Η Όστρομ μας δείχνει ότι είναι δυνατό άνθρωποι με κοινά, αλλά και δυνητικά ανταγωνιστικά, συμφέροντα να αντιληφθούν το βαθμό αλληλεξάρτησής τους και να συνάψουν ανθεκτικές συμφωνίες, που διασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή κοινή εκμετάλλευση καθώς και τη βιωσιμότητα του πόρου. Τα αισιόδοξα κοινοτιστικά της συμπεράσματα μπορούν να αποτελέσουν τη βάση μιας αποτελεσματικότερης φιλελεύθερης διαχείρισης των πόρων. Το οικολογικό της μήνυμα είναι ισχυρό: Αυτοί που εμπλέκονται στο πρόβλημα έχουν τη δυνατότητα να το επιλύσουν. Η συνεργασία, με δεδομένη την ικανότητα επικοινωνίας, ξεκινά από τη βάση, δεν επιβάλλεται από την κορυφή.