Νέα - Δελτία τύπου

Απονεμήθηκαν χθες (Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2012) τα βραβεία λογοτεχνικής μετάφρασης (αγγλόφωνης, γερμανόφωνης και ισπανόφωνης λογοτεχνίας) από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο της Ελληνοαμερικάνικης Ένωσης, το Ινστιτούτο Γκαίτε και το Ινστιτούτο Θερβάντες. Το Βραβείο Μετάφρασης Ισπανόφωνης Λογοτεχνίας απονεμήθηκε στη Νάννα Παπανικολάου για τη μετάφραση του βιβλίου του Ενρίκε Βίλα-Μάτας Δουβλινιάδα. Όπως αναφέρει και ο Αναστάσης Βιστωνίτης στην κριτική του για το βιβλίο του Βίλα-Μάτας: «[...] Η Δουβλινιάδα έχει μεταφραστεί πολύ ωραία από τη Νάννα Παπανικολάου. Η ποιότητα της μετάφρασης, ειδικά σ’ ένα τέτοιο βιβλίο, παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο, καθώς το μυθιστόρημα είναι ουσιαστικά ένας ύμνος στη λογοτεχνία και κατεξοχήν στο ύφος, το μόνο αντίδοτο εναντίον της ισοπέδωσης που έχει επιφέρει η ομογενοποίηση της γραφής». (Το Βήμα, 15/01/12).

Η Νάννα Παπανικολάου γεννήθηκε το 1960 στην Αταλάντη και μεγάλωσε στη Λαμία, στο Αίγιο και στην Αθήνα. Σπούδασε Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις στη Σόφια και στη συνέχεια έζησε για ένα διάστημα στην Αβάνα. Από το 1986 που επέστρεψε στην Ελλάδα, ξεκίνησε να δουλεύει ως μεταφράστρια και στη συνέχεια, για πολλά χρόνια, ως δημοσιογράφος σε περιοδικά, εφημερίδες, ραδιόφωνο και τηλεόραση. Την τελευταία δεκαετία εργάζεται ως υπεύθυνη Πολιτιστικών Εκδηλώσεων του Ινστιτούτου Θερβάντες και συνεργάζεται ως μεταφράστρια με τις Εκδόσεις Καστανιώτη. Η Δουβλινιάδα είναι το τρίτο βιβλίο του Ενρίκε Βίλα-Μάτας που έχει μεταφράσει (τα άλλα δύο είναι: Το Παρίσι δεν τελειώνει ποτέ,  2008, και Δόκτωρ Πασαβέντο, 2010).

Ακολουθεί το σκεπτικό της επιτροπής:

Από τα τρία έργα της βραχείας λίστας αποφασίσαμε ομόφωνα να βραβεύσουμε τη Νάννα Παπανικολάου για τη μετάφραση του έργου Δουβλινιάδα, του Iσπανού συγγραφέα Ενρίκε Βίλα-Μάτας. Σε πρόσφατο άρθρο του στην ισπανική εφημερίδα El País, ο δημοφιλής Ισπανός συγγραφέας Αντόνιο Μουνιόθ Μολίνα αναφέρει: «Ο μεταφραστής είναι ο ύπατος των αναγνωστών, ο αναγνώστης που χαρακτηρίζεται από τέτοια πληρότητα που, τελικά, γράφει λέξη προς λέξη το βιβλίο που διαβάζει». Η Νάννα Παπανικολάου δε «γράφει» απλώς «λέξη προς λέξη» τη Δουβλινιάδα που μεταφράζει. Καταλήγει να «γράφει λέξη προς λέξη», για άλλη μία –και, πιο συγκεκριμένα, για τρίτη–  φορά, τα βιβλία πολλών μεγάλων συγγραφέων του 20^ού αιώνα. Πρόκειται για συγγραφείς που ο Βίλα-Μάτας φαίνεται να τους γνωρίζει τόσο εις βάθος –και να τους αγαπάει, προφανώς– ώστε να παραπέμπει, άμεσα είτε έμμεσα, στο ύφος και στη θεματολογία τους. Δύσκολο να εντοπίσεις όλα αυτά τα σημεία διακειμενικής αναφορικότητας: ενεδρεύουν σε κάθε… γωνιά του βιβλίου. Κι ακόμη πιο δύσκολη η μεταφορά τους στα ελληνικά. Xωρίς να υποτιμούμε και τη μεταφορά της ψυχρής ομορφιάς του γλωσσικού ιδιώματος του Βίλα-Μάτας, που είναι πολύ χαρακτηριστικό στα ισπανικά ακριβώς γιατί είναι τόσο «καθαρό», δίχως το ελάχιστο ιδιαίτερο ιδιολεκτικό χαρακτηριστικό. Εν ολίγοις, η τόσο ξεχωριστή γραφή του Βίλα-Μάτας είχε την τύχη να αποδοθεί άρτια και δημιουργικά από τη μεταφράστρια στη γλώσσα μας, σε ό,τι αφορά στους γλωσσικούς σκοπέλους, στις πάμπολλες υφολογικές εναλλαγές και στις πραγματολογικές δυσκολίες. Η τιμώμενη φέτος με το Βραβείο Μετάφρασης Ισπανόφωνης Λογοτεχνίας καταφέρνει με αξιοζήλευτη πιστότητα αλλά και δεξιοτεχνία να μεταφέρει τα νοήματα αλλά και να ανασυστήσει συνολικά στη γλώσσα μας αυτό το ιδιότυπο έργο του Ισπανού συγγραφέα.