Από το μερτικόν της Κύπρου

Περίληψη

Τα δεκαέξι μελετήματα που συγκεντρώνονται σε τούτο τον τόμο έχουν ως κοινό σημείο αναφοράς την Κύπρο. Γραμμένο στο χρονικό διάστημα μιας δεκαετίας (1979-1990) και δημοσιευμένα σε εφημερίδες και περιοδικά της Αθήνας, του Ηρακλείου, της Λάρνακας, της Λευκωσίας και του Σίδνεϋ, συνθέτουν την προσπάθεια ενός νεοελληνιστή να συμβάλει στη μελέτη της νεοελληνικής λογοτεχνίας από την άποψη της πολύτροπης κυπριακής εκδοχής της: της Κύπρου ως μιας «άλλης Ελλάδας», η εκάστοτε πραγματική ανακάλυψη της οποίας συντελεί στην ελευθέρωση σημαντικών καλλιτεχνικών δυνάμεων του Ελληνισμού ως χώρου υποδοχής και δημιουργικής αφομοίωσης κορυφαίων έργων που μπορούν να θεωρηθούν σταθμοί της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Από την άποψη αυτή, η συγκεκριμένη εργασία καταθέτει σε θεωρητικό επίπεδο (και πριμοδοτεί στην πράξη) έναν ορισμένο τύπο μελέτης και ένταξης της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας της Κύπρου στο σώμα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για προσπάθεια που στηρίζεται στην αρχή ότι ο προσανατολισμός στη μελέτη της κυπριακής λογοτεχνίας δεν θα πρέπει να συνδυάζεται σε οποιασδήποτε μορφής υπονόμευση της αξιολογικής κλίμακας προσέγγισής της.

Διαφωνεί, επομένως, με τις αυξανόμενες προσπάθειες αποκοπής και απομόνωσής της και την επακόλουθη χαλάρωση των κριτηρίων με τα οποία μελετάται: με τη συγκαταβατική, εν προκειμένω, στάση του ελλαδικού κέντρου προς την ιστορικά και συναισθηματικά φορτισμένη περιοχή της Κύπρου, καθώς και με τις πρόωρες επιχειρήσεις γραμματολογικής παρουσίασης ενός ποιοτικά ετερόκλητου, άνισου και, πάντως, ρευστού υλικού. Πρόκειται, γενικότερα, για μια κριτική στάση που διαφωνεί με κάθε μορφή συνειδητής ή ασύνειδης περιθωριοποίησης μιας από τις πιο οργανικές και τις πιο δυναμικές περιοχές της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.