«Ψυχή μπλε και κόκκινη» | Εκδόσεις Καστανιώτη

Ψυχή μπλε και κόκκινη

Μυθιστορία

Στο εξώφυλλο: Χάρης Παπαχαραλάμπους, «Χειμώνας του '41 - Κατοχή» (λεπτομέρεια), Εθνική Πινακοθήκη
Μακέτα: Μαρία Κωνσταντακάκη

Ψυχή μπλε και κόκκινη
  • ISBN: 960-03-1475-6
  • σελ. 328
  • 31 Αυγούστου 1996
  • Εξαντλήθηκε

Περίληψη

Η ψυχή μου είναι βαμμένη μπλε και κόκκινη, σαν την πατρίδας, με τα μπλε και κόκκινα παιδιά της. Όταν τα πρόσωπα και τα γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή μου άρχισαν να αναδύονται βασανιστικά στη μνήμη, σκέφτηκα ότι θα ήταν κρίμα να χαθούν, καθώς πλησιάζει πια η στιγμή που θα διαβώ το κατώφλι της ανυπαρξίας. Έγραψα λοιπόν το μυθιστόρημα αυτό, αξιοποιώντας τα βιώματά μου από την Κατοχή, τον Εμφύλιο και τα χρόνια της Αντιπαροχής που ακολούθησαν, όπως έπραξαν πριν από μένα κι άλλοι άξιοι πεζογράφοι της Θεσσαλονίκης, για να μη μείνει η εποχή αυτή πεδίο μελέτης των νεότερων μόνο ιστορικών, που με την ψυχρή επιστημονική τους μεθοδολογία θα την καταχωρήσουν στα τομίδια της πρόσφατης Ιστορίας μας. Τα πρόσωπα και τα γεγονότα που εξιστορώ είναι τα περισσότερα αληθινά, αν και δεν μπορώ να πω με σιγουριά –ύστερα μάλιστα από τόσα χρόνια– σε ποια σημεία ή ως ποιο σημείο η πραγματικότητα παραχώρησε τη θέση της στη μυθοπλασία. Η τεχνική που ακολούθησα βασίζεται στην περιγραφή πολλών, σχεδόν αυτοτελών, περιστατικών, που ολοκληρώνουν την τοιχογραφία ή το μωσαϊκό κάθε περιόδου. Προσδοκώ ότι η αναπαράσταση των χρόνων εκείνων θα ζωντανέψει τους χαλεπούς εκείνους καιρούς στη μνήμη των παλαιοτέρων και θα αποβεί χρήσιμη επίσης στους νέους για να κατανοήσουν την εποχή, που, επειδή οι συνθήκες άλλαξαν πολύ γρήγορα, όχι μόνο δεν τη γνωρίζουν, αλλά κι ούτε, πιστεύω, μπορούν και να τη φανταστούν.

Π.Σ.

Βιογραφικά στοιχεία

Περικλής Σφυρίδης

Ο Περικλής Σφυρίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1933, όπου και ζει. Απόφοιτος του Αμερικανικού Κολεγίου «Ανατόλια» της τάξης του 1952. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ως μαθητής της Στρατιωτικής Ιατρικής Σχολής) και εργάστηκε ως καρδιολόγος μέχρι το 1994. Διετέλεσε πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης από το 1975 ως το 1981. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1974 και συνεργάστηκε στενά με το λογοτεχνικό περιοδικό Διαγώνιος. Από το 1985 έως το 1990 επιμελήθηκε την ετήσια έκδοση με ανέκδοτα κείμενα πεζογράφων της Θεσσαλονίκης Παραφυάδα. Από το 1987 έως το 1996 ήταν σύμβουλος έκδοσης (υπεύθυνος ύλης) του περιοδικού Το Τραμ. Διοργάνωσε το συνέδριο «Παραμυθία Θεσσαλονίκης» για την πεζογραφία της πόλης από το 1912 έως το 1995 και επιμελήθηκε τα πρακτικά του. Το 2001 συνδιοργάνωσε μαζί με το Tμήμα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Α.Π.Θ. και τη Δημοτική Βιβλιοθήκη το συνέδριο «Η ποίηση στη Θεσσαλονίκη τον 20ό αιώνα» και επιμελήθηκε τα πρακτικά του. Το 2005 διοργάνωσε το συνέδριο «Φυτώρια Λογοτεχνίας στη Θεσσαλονίκη. Τα λογοτεχνικά περιοδικά της πόλης στον 20ό αιώνα» και επιμελήθηκε τα πρακτικά του. Για το 2008 (Οκτώβριος) διοργανώνει στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των «Δημητρίων» πάντα, το τέταρτο συνέδριο «Η κριτική και οι κριτικοί της Θεσσαλονίκης στον 20ό αιώνα». Στο διήγημά του «Το μυστικό» βασίζεται η ταινία του Τάσου Ψαρρά Η άλλη όψη, το σενάριο της οποίας έγραψε ο ίδιος μαζί με τον σκηνοθέτη. Άλλα δύο διηγήματά του έχουν γίνει τηλεταινίες. Επίσης έγραψε το σενάριο της σειράς ντοκιμαντέρ «Λογοτεχνία και κοινωνική πραγματικότητα στη Θεσσαλονίκ» του Τάσου Ψαρρά, που προβλήθηκε το 1997 από την ΕΤ-3.

Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές, δέκα συλλογές διηγημάτων, δύο μυθιστορήματα και ένα αυτοσχόλιο πνευματικής πορείας. Κυκλοφόρησε μελέτες για λογοτέχνες, ζωγράφους και τρεις ανθολογίες για τους πεζογράφους της Θεσσαλονίκης, μία εκ των οποίων μεταφράστηκε στα γερμανικά και άλλη στα αγγλικά. Συνεργάστηκε με τα περισσότερα ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά. Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά, στα αγγλικά και στα ολλανδικά. Για το πεζογραφικό του έργο έχουν δημοσιευτεί περισσότερες από εκατό σοβαρές κριτικές και σε αυτοτελείς τόμους οι μελέτες: Αλέξης Ζήρας, Η πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη. Αυτοβιογραφικός λόγος και μυθοπλασία, Αθήνα 2000 (Μπιλιέτο), Παν. Μουλλάς, «Περικλής Σφυρίδης. Μια παρουσίαση», στον τόμο Εν Θεσσαλονίκη, 13 σύγχρονοι πεζογράφοι, Θεσσαλονίκη 2001 (Ιανός), Ηλίας Γκρης, Ο Περικλής Σφυρίδης χωρίς περιστροφές, Εισαγωγικός λόγος και συνομιλία, Θεσσαλονίκη 2004 (Ιανός). Τον Νοέμβριο του 2007 τιμήθηκε από τον Δήμο Θεσσαλονίκης για το πεζογραφικό και κριτικό του έργο.




Βιβλιογραφία