Από τα «Εδώδιμα-Αποικιακά» στα σούπερ μάρκετΗ πορεία 140 ετών μιας ελληνικής εταιρείας τροφίμων
|
|
|
ΑΛΜΠΟΥΜ
Sorry mate, won't work any more.
Περίληψη
Μέχρι τη λειτουργία της Βαρβακείου Αγοράς το 1886, ένα πολύβουο πλήθος κατέκλυζε καθημερινά τις ξύλινες παράγκες στο Πάνω Παζάρι, όπου γινόταν το λιανικό εμπόριο τροφίμων της εποχής. Κι ενώ στην Αθήνα κυριαρχούσαν «δυσειδή» και «οζώδη» παντοπωλεία, το «λαμπρό» εδωδιμοπωλείο που άνοιξε το 1877 στην οδό Αιόλου ο Παναγιώτης Θανόπουλος, από την ορεινή Αρκαδία, έμελλε να γίνει η αφετηρία μιας σειράς αδιανόητων για την εποχή νεωτερισμών, στη δύσβατη πορεία προς τον εξευρωπαϊσμό του λιανικού εμπορίου τροφίμων.
Η επανάσταση στον κλάδο ξεκίνησε στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1960. Μέχρι τότε τα καταστήματα σελφ σέρβις, που μεταπολεμικά είχαν ήδη διασχίσει τον Ατλαντικό, κατέκλυζαν σταδιακά τη Δυτική Ευρώπη. Ωστόσο ήταν ακόμα άγνωστα στην Ελλάδα. Ο Τύπος προσπαθούσε να εξηγήσει τη νέα πρακτική, τονίζοντας ότι στα παντοπωλεία αυτοεξυπηρέτησης «ψωνίζουν και οι άνδρες τσουλώντας καροτσάκι σαν κι αυτό που βάζουν τα μωρά και δεν υπάρχει βερεσές»! Ήταν στο κατάστημα Θανόπουλου στα Χαυτεία που το 1961 πρωτοεφαρμόστηκε το σύστημα σελφ σέρβις, δίνοντας το έναυσμα στη δημιουργία και εξάπλωση των αλυσίδων σούπερ μάρκετ.
Το πέρασμα από τα «εδώδιμα-αποικιακά» στα σύγχρονα σούπερ μάρκετ και οι μετασχηματισμοί του λιανικού εμπορίου τροφίμων σκιαγραφούνται μέσα από τις επιχειρηματικές κινήσεις της οικογένειας Θανόπουλου, που πλέον δραστηριοποιείται επί 140 συνεχή χρόνια στον τομέα αυτό.
Το βιβλίο δεν περιορίζεται στην απλή παράθεση στοιχείων που αφορούν τη διαχρονική εξέλιξη μιας επιχείρησης, αλλά υπακούει σε μια συνολική αντίληψη της κοινωνικής ιστορίας της Αθήνας και διαγράφει κομμάτια της ιστορίας του υλικού πολιτισμού της.
Βιογραφικά στοιχεία
- Λυδία Σαπουνάκη-Δρακάκη
Η Λυδία Σαπουνάκη-Δρακάκη σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έλαβε DEA και διδακτορικό στην ιστορία από το Πανεπιστήμιο Paris I — Σορβόννη. Είναι καθηγήτρια της οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης), όπου διδάσκει πολιτιστική πολιτική, οικονομική ιστορία των πόλεων, αστική γεωγραφία, ιστορία του περιβάλλοντος και τουριστική ανάπτυξη. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην ιστορία της υγείας, στην πολιτισμική ιστορία και πολιτική, στην ιστορία της διατροφής και πρόσφατα στην ιστορία του λιανικού εμπορίου. Έχει συγγράψει βιβλία, έχει επιμεληθεί συλλογικούς τόμους και έχει δημοσιεύσει σημαντικό αριθμό επιστημονικών άρθρων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει διοργανώσει μεγάλο αριθμό εθνικών και διεθνών συνεδρίων. Διετέλεσε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας των Ιστορικών των Πόλεων (EAUH) και σήμερα είναι επίτιμο μέλος της.
- Μαρία Λουίζα Τζόγια-Μοάτσου
Η Μαρία Λουίζα Τζόγια-Μοάτσου σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό πόλεων και κτιρίων από τη Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, και είναι υποψήφια διδάκτωρ στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Έχει ασχοληθεί με τη μελέτη και επίβλεψη νέων κτισμάτων και οικιστικών μονάδων, ανακαινίσεις ξενοδοχείων και αποκαταστάσεις παραδοσιακών κτιρίων. Έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα και συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και έχει δημοσιεύσεις σε επιστημονικές εκδόσεις στους τομείς της αρχιτεκτονικής, της αστικής ιστορίας, του τουρισμού, καθώς και της ιστορίας της σκηνογραφίας. Είναι συγγραφέας –σε συνεργασία με τη Λυδία Σαπουνάκη-Δρακάκη– του βιβλίου Η Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, ΜΙΕΤ, Αθήνα 2011.
