«Ιστορία της αρχαίας και της μεσαιωνικής φιλοσοφίας» | Εκδόσεις Καστανιώτη

Ιστορία της αρχαίας και της μεσαιωνικής φιλοσοφίας

Από τον Πλωτίνο έως τον Πλήθωνα

Β΄

Μετάφραση:
Πάνος Αγγελόπουλος

Πίνακας εξωφύλλου: Τζορτζόνε, Οι τρεις φιλόσοφοι (περ. 1508- 1509)

Ιστορία της αρχαίας και της μεσαιωνικής φιλοσοφίας
  • ISBN: 978-960-03-7155-0
  • σελ. 992
  • 29 Οκτωβρίου 2024
  • Σύντομα διαθέσιμο

Περίληψη

Από το πρωτότυπο γαλλικό βιβλίο του συγγραφέα, με τίτλο Histoire de la philosophie ancienne et médiévale (εκδ. Grasset, Παρίσι 1998), είχε μετα­φραστεί στις εκδόσεις Εξάντας ένα πρώτο μέρος της αρχαίας φιλοσο­φίας μέχρι τον Κλήμη τον Αλεξανδρέα και τον Ωριγένη. Ο δεύτερος αυ­τός τόμος παρουσιάζει τη συνέχεια, με αφετηρία τη σκέψη του Πλωτί­νου και των μαθητών του, καθώς και των Πατέρων του χριστιανισμού. Ακολουθεί η μελέτη της ελληνορωμαϊκής πολυθεϊστικής διανόησης, μέ­χρι το κλείσιμο της νεοπλατωνικής σχολής των Αθηνών από τον Ιου­στινιανό, και η εξιχνίαση του χριστιανικού νεοπλατωνισμού του Διονύ­σιου Αρεοπαγίτη, του Μάξιμου του Ομολογητή και του Ιωάννη του Δα­μασκηνού, πριν από τη λεπτομερή ανάπτυξη πέντε αιώνων του μεσαιω­νικού στοχασμού σε πολλές εκφάνσεις. Η έρευνα ολοκληρώνεται με τη σκέψη του Πλήθωνος, ο οποίος επανήλθε σε μια ανανεωμένη μορφή της πλατωνικής φιλοσοφίας και συγχρόνως εγκαινίασε τη φιλοσοφία της Αναγέννησης.

Για να διασαφηνίσει την ιστορική αυτήν οδύσσεια της σκέψης, ο συγ­γραφέας χρησιμοποίησε νέα μέθοδο ανάγνωσης, που διερευνά την ιστο­ρικότητα της φιλοσοφίας αναδεικνύοντας διανοητές από τους οποίους ορισμένοι διατήρησαν την παρουσία τους με ποικίλες διαχρονικές με­ταμορφώσεις εις βάρος πολλών άλλων που λησμονήθηκαν είτε από ά­γνοια ή αδιαφορία, είτε ακόμα και εξαιτίας της απώλειας των έργων τους λόγω φυσικών, κλιματικών και τεχνικών φαινομένων ή θρησκευ­τικών ή ιδεολογικών προσχημάτων. Αυτή η πολυσχιδής ιστορική προ­οπτική αναδεικνύει κυρίως τις φιλοσοφίες που επιβλήθηκαν κατόπιν επιλογής ή χάρη των περιστάσεων, με την επιρροή κυρίως του πλατω­νισμού και του αριστοτελισμού. Έτσι, στην προαγωγή ορισμένων θε­μάτων με την αναγωγή τους αποκλειστικά στη μονομερή οντολογία, την οποία θεμελίωσε κυρίως ο Θωμάς Ακινάτης στον 13ο αιώνα, η φι­λοσοφική αφήγηση του βιβλίου δίνει επιπλέον έμφαση στην ιστορική πολυπλοκότητα, ενσωματώνοντας αφενός τις μυθικές προσεγγίσεις και τους μυστικισμούς, και αφετέρου τις ενολογικές και αγαθολογικές πρακτικές της μεταφυσικής, που προσδιόρισαν την πολυδιάστατη ιστο­ρικότητα της ευρωπαϊκής σκέψης.

Βιογραφικά στοιχεία

Λάμπρος Κουλουμπαρίτσης

Ο Λάμπρος Κουλουμπαρίτσης είναι ομότι­μος καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστή­μιο των Βρυξελλών (ULB), όπου δίδαξε αρ­χαία και μεσαιωνική φιλοσοφία, καθώς και μεταφυσική. Είναι μέλος της Βασιλικής Ακα­δημίας του Βελγίου και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Είναι, επίσης, επί­τιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Ora dea (Ρου μανία), Λιέγης (Βέλγιο), Λίλλης (Γαλλία), Α θηνών, Κρήτης και Θεσσαλονίκης. Ως επι­σκέπτης καθηγητής δίδαξε στη Γαλλία, στα Πανεπιστήμια της Bourgogne και της Lyon 3, και στην Ιταλία στο Πανεπιστήμιο της Aosta και στο Istituto Italiano per gli Studi Filoso­fici της Νάπολης. Δίδαξε και σε άλλα πανε­πιστήμια στη Γαλλία, Ιταλία, Ελβετία, Ισπα­νία και Ελλάδα στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Ο Λ. Κ. έχει δημοσιεύσει 250 μελέτες φι­λοσοφίας και 10 βιβλία. Έχει διευθύνει συλ­λογικές πραγματείες, 9 μόνος και 13 σε συ­νεργασία. Όλα τα βιβλία του έχουν γραφεί στα γαλλικά. Βραβεύτηκε από τη Γαλλική Ακαδημία (1994) για το σύνολο του έργου του, και ιδιαίτερα για το βιβλίο του Aux origi ­nes de la philosophie européenne (Prix Gegner). Για το ίδιο βιβλίο πήρε το βραβείο Duculot, το 1995, από τη Βελγική Ακαδημία. Η Γαλ­λική Ακαδημία βράβευσε το 1999 το βιβλίο του Histoire de la philosophie ancienne et médié­vale με το βραβείο Λογοτεχνίας και Φιλοσο­φίας Montyon. Μέχρι το 2000, ο Λ. Κ. ασχο­λήθηκε κυρίως με την αρχαία και μεσαιωνι­κή φιλοσοφία. Σήμερα ασχολείται με τη σύγ­χρονη φιλοσοφία και με σύγχρονους προβλη­ματισμούς. Αφετηρία αυτής της καινούργιας πορείας του είναι τα βιβλία του La proxi ­mité et la question de la souffrance humaine (2005), La philosophie face à la question de la complexité (2 τόμοι, 2014), La complexité de la franc-maçonnerie (2018) και La violence nar ­rative (2019). Τελευταία, συντόνισε με τον Michel Grodent αφιέρωμα για την Επα­νάσταση του 1821, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ulenspiegel το 2021.

Ως καθηγητής ο Λ. Κ. δίδαξε περισσότε­ρους από 30.000 φοιτητές και στο πλαί­σιο του Κέντρου της Αρχαίας Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου των Βρυξελλών εκπαί­δευσε πολλούς ερευνητές.