Ειρωνεία και σάτιραΔύο δοκίμια και επτά δείγματαΔΟΚΙΜΙΑΗ μακέτα στο εξώφυλλο, σε σχέδιο του Γιώργου Δερτιλή, εικονίζει τον πίνακα «Pornokratès» (1878) του Félicien Rops (Musée Rops, Namur) |
|
Sorry mate, won't work any more.
Από τη μια πλευρά ο στόμφος, η επιτήδευση, η εκζήτηση, από την άλλη η λιτότητα και η σαφήνεια. Τι σημαίνουν αυτά για το καλό ύφος; Και τι σημαίνει «καλό ύφος»; Μήπως το ίδιο το ερώτημα είναι ειρωνικό;
Ο σατιρικός λόγος είναι και ηθικός και πολιτικός. Ο ειρωνικός είναι; Σάτιρα χωρίς ειρωνεία είναι αδιανόητη. Ειρωνεία χωρίς σατιρική διάθεση;
Η υψηλή ειρωνεία δεν εξαντλείται ποτέ: τη ζωογονεί συνεχώς η αυτο-ειρωνεία, που είναι ανεξάντλητη. Η σάτιρα εξαντλείται. Πότε; Μήπως όταν εξαναγκαστεί να περάσει από την υψηλή ειρωνεία στον χαμηλό σαρκασμό;
Τέτοια ερωτήματα προσπαθώ να απαντήσω σε αυτό το βιβλιαράκι. Ωστόσο, με δύο δοκίμια δεν αντιμετωπίζεται ένα θέμα χαώδες, δυνάμει εκδικητικό και οπωσδήποτε ειρωνικό. Η στοιχειώδης σωφροσύνη, λοιπόν, θα έπρεπε να με είχε αποτρέψει από τη συγγραφή. Αλλά η καθημερινότητα, ράθυμη, ναρκώνει τη σωφροσύνη των ανθρώπων και αφήνει ελεύθερες τις υποσυνείδητες, μεγαλειώδεις φιλοδοξίες τους. Έτσι, οδηγήθηκα ανεπαισθήτως προς το βιβλιαράκι.
(αποσπάσματα από τον πρόλογο)