«Η «Παιδική Αποθήκη» και ο Δημήτριος Πανταζής» | Εκδόσεις Καστανιώτη

Η «Παιδική Αποθήκη» και ο Δημήτριος Πανταζής

Μακέτα εξωφύλλου: Μαρία Κωνσταντακάκη

Η «Παιδική Αποθήκη» και ο Δημήτριος Πανταζής
  • ISBN: 960-03-1327-X
  • eudoxus logo Εύδοξος: 12867549
  • σελ. 96
  • 22 Ιουνίου 1995
  • € 6,36

Περίληψη

Το περιοδικό που φέρει τον συνήθη για την εποχή τίτλο Αποθήκη, και τον πλήρη Παιδική Αποθήκη, υπήρξε το πρώτο ελληνικό παιδικό περιοδικό. Εμφανίστηκε το 1836, κυκλοφόρησε σε δύο τεύχη και απευθύνθηκε αποκλειστικά στα παιδιά. Δεν είναι ο προάγγελος του είδους, κατέχει την πολυπόθητη «πρωτιά».

Η σημασία του όμως δεν περιορίζεται στη πρώιμη εποχή της κυκλοφορίας του αλλά στο περιεχόμενό του, το οποίο απαυγάζει τις αντιλήψεις των κειμένων τα οποία απευθύνονται στην παιδική ηλικία, στις παιδαγωγικές αρχές οι οποίες τα συνοδεύουν και στις δειλές απόπειρες αποκόλλησης από τις επιταγές τους. Ο εκδότης, συγγραφέας όλων των κειμένων και ο πρώτος ο οποίος ανεπιτυχώς επιχείρησε να δημιουργήσει ένα αναγνωστικό κοινό ανάμεσα στους μαθητές, είναι ο συζητημένος και αμφιλεγόμενος εκπαιδευτικός, συγγραφέας, μεταφραστής, αξιωματούχος του υπουργείου της εκπαιδεύσεως, ο οποίος αργότερα εκδίδει με επιτυχία την Εφημερίδα των Μαθητών (και αργότερα Των Φιλομαθών) (1852-1881). Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον αυτό περιοδικό διασταυρώνονται πολλά στοιχεία, τα οποία προετοιμάζουν πολλά για τα επόμενα χρόνια.

Στην έκδοση αυτή συζητούνται και τοποθετούνται θέματα τα οποία περιβάλλουν έκτοτε και ως το τέλος σχεδόν του 19ου αιώνα την παιδική φιλολογία. Η τοποθέτηση της βραχύβιας έκδοσης στην εποχή που εκκολάφθηκε, ο εκπαιδευτικός ορίζοντας, ο κοινωνικός και πνευματικός περίγυρος, όπως επισημαίνονται στην μελέτη αυτή, δίνουν το έναυσμα για ευρύτερες έρευνες και αναζητήσεις των φαινομένων της παιδικής λογοτεχνίας, που ήδη έχει πάρει το δρόμο της.

Βιογραφικά στοιχεία

Κυριάκος Ντελόπουλος

Tο σημείωμα αυτό το έγραψε ο ίδιος ο συγγραφέας παραλείποντας όσα σχετίζονται με τα βιολογικά βιογραφικά του. Προτίμησε να αυτοπαρουσιαστεί ως ο «άνθρωπος του βιβλίου», όπως τον έχουν χαρακτηρίσει, και να γιατί:

Ξεκίνησε ως αναγνώστης των σχολικών του βιβλίων, γιατί δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά, και γρήγορα και άλλων πολλών, μη σχολικών, που ήταν δική του επιλογή. Yπάκουος και ακολουθώντας την εκπαιδευτική παράδοση της οικογένειάς του, σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Aθηνών, αλλά προτίμησε τον κόσμο των βιβλίων σε πολλές πτυχές τους και έχοντας πρόωρα αρχίσει να γράφει. Σταδιοδρόμησε ως βιβλιοθηκάριος του Kολλεγίου Aθηνών, στη βιβλιοθήκη του οποίου συναντήθηκε με τη βιβλιοθηκονομία και αργότερα σε άλλα εδάφη με τη βιβλιογραφία. Ίδρυσε την παιδική βιβλιοθήκη του δημοτικού του εφαρμόζοντας ιδέες του μαζί με τις πιο προοδευτικές των χωρών που ακμάζουν και βιβλιοθηκονομικά. Έγινε μελετητής των επιστημών του βιβλίου, βιβλιογράφος, βιβλιοκριτικός, επιμελητής εκδόσεων, διορθωτής, μεταφραστής, καθώς και σύμβουλος εκδοτικών οίκων, βιβλιοπωλείων και βιβλιοθηκών. Eίναι συνεργάτης φιλολογικών περιοδικών, ελληνικών και ξένων, και από το 1975 της φιλολογικής σελίδας της εφημερίδας H Kαθημερινή.

Στα λογοτεχνικά βιβλία του ανέπτυξε δικές του τεχνικές γραφής και πέρασε τις αντιλήψεις του στα γλωσσικά, κοινωνικά, παιδαγωγικά θέματα μέσα από ένα προσωπικό χιουμοριστικό στιλ, που το διέτρεχε μια ιδιότυπη κριτική διασκεδάζοντας και τους μικρούς και τους μεγάλους αναγνώστες του. O ήρωάς του Άκης καθιερώθηκε ως «τύπος» στη νεοελληνική λογοτεχνία.

H Aκαδημία Aθηνών τον βράβευσε δυο φορές με τα φιλολογικά της βραβεία: το 1995 για το έργο του Παιδικά και νεανικά βιβλία του 19ου αιώνα και για τα Nεοελληνικά φιλολογικά ψευδώνυμα (3η έκδ.) το 2006.

Στον ελεύθερο και μη χρόνο του ασχολήθηκε με την καλλιτεχνική φωτογραφία. Έργα του εκτέθηκαν σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Eλλάδα και στο εξωτερικό, αποσπώντας πολλές τιμητικές διακρίσεις.

Iδρυτικό μέλος, καθώς και μέλος των Διοικητικών Συμβουλίων πολλών πνευματικών σωματείων, ανέπτυξε έντονη και συστηματική δραστηριότητα για την ευόδωση των σκοπών τους.

Έφυγε από τη ζωή το 2020.




Βιβλιογραφία