Λεξικό όρων 4. Σημαντικής

Περίληψη

Πριν είκοσι χρόνια, η σημαντική ήταν αγνοημένη. Η ραγδαία ανάπτυξή της, πρόσφατα, αντανακλά τους μετασχηματισμούς που συντελούνται στην περιοχή της σκέψης. Από τη μια μεριά, σαν διεπιστημονικός κλάδος που συνδέει τη λογική, τη γλωσσολογία, την ψυχολογία και τις κοινωνικές επιστήμες, εγγράφεται στο σύγχρονο ρεύμα ζύμωσης και ανασύνθεσης των επιστημών που τείνει να σπάσει την απολίθωσή τους σε απομονωμένους τομείς. Από την άλλη μεριά, οριοθετεί το τέλος μιας ολόκληρης περιόδου όπου κυριάρχησε η μορφοκρατία. Δηλώνει το ξανακοίταγμα του κόσμου, όχι πλέον από το διάφραγμα των τύπων και των ταξινομήσεων, αλλά από το πεδίο της κυοφορίας του περιεχομένου.

Σημασίες είναι οι οργανωμένες δραστηριότητες που γενικεύονται σ' ένα πλαίσιο δυνατοτήτων για την παρέμβασή μας στον κόσμο. Είναι προοπτικές οπυ ασφυκτιούν πίσω από τη στερεότητα των μορφών. Η στροφή της επιστήμης σ' αυτές εκφράζει αυστηρά επιστημολογικές απαιτήσεις: την ανάγκη για τελειοποίηση των μεθοδολογικών οργάνων της γνώσης, ώστε ν' ανταποκριθούν πιο αποτελεσματικά στους μετασχηματισμούς που προκάλεσε η επιστημονικο-τεχνολογική επανάσταση. Το βιβλίο περιορίζεται στο πρόβλημα αυτών των απαιτήσεων. Ταυτόχρονα, όμως η στροφή αυτή εκφράζει και πολιτισμικές ανησυχίες, αυτές που προκαλούνται για την προσβολή των αξιών κι απ' την απειλή για το μέλλον της ανθρωπότητας. Η νέα επιστήμη της σημαντικής δεν μπορεί να είναι ξένη προς τα αγωνιώδη ερωτήματα της εποχής που τη γέννησε.