«Αναδρομές» | Εκδόσεις Καστανιώτη

Αναδρομές

Διηγήματα

Πίνακας εξωφύλλου: Serge Courte, «Flight of Cranes»
Μακέτα εξωφύλλου: Γιάννης Λεκκός

Αναδρομές
  • ISBN: 960-03-0250-2
  • σελ. 160
  • 11 Μαΐου 1989
  • € 12,72

Περίληψη

Αν υπάρχει κάτι που σφραγίζει κι ενοποιεί τα σύντομα διηγήματα των Αναδρομών είναι η θερμότητα μιας αχνισμένης ψυχή που την αισθανόμαστε όσο διαρκεί η ανάγνωση. Η Τατιάνα Γκρίτση-Μιλλιέξ επικαλείται το εγκαυστικό κενό της Απουσίας των ανθρώπων και των πραγμάτων, ενώ η μνήμη αναδρομεί αδιάκοπα σαν ταχυπαλμογράφος που κινδυνεύει ν' απορρυθμιστεί απ' την ένταση. Η Απουσία είναι η άπειρη απόσταση και είναι συνώνυμη με το θάνατο, είτε πρόκειται για νεκρούς είτε για ζωντανούς. Πολύ περισσότερο για τους τελευταίους, αφού η μνήμη τους αποκαθηλώνει χωρίς έλεος απ' το εικονοστάσι της και τους παραδίδει ως έσχατη τιμωρία στη λήθη, όπου τίποτα δεν έχει χρώμα και αίμα, για πάντα εκτός γραφής.

Το αλάνθαστο σημείο αναγνώρισης αυτής της γραφής είναι η ουσιώδης λεπτομέρεια που διαποτίζει με τις τονικότητες του ασίγαστου πάθους ό,τι αγγίξει. Υπάρχει ένας οφθαλμός που ακοίμητος συλλαμβάνει, εξαχνώνει και ταξινομεί τις παρορμήσεις της ψυχής, καθώς θεάται την πραγματικότητα. Προϋποθέτει, όμως, τη συνενοχή του αναγνώστη για να τον μυήσει στις ανομολόγητες οριακές εμπειρίες μέσ' από τις λεπτές χαραμάδες των λέξεων. Έτσι η λεπτομέρεια, ενσωματωμένη άρρηκτα σ' ό,τι καλείται να χαρακτηρίσει, υπηρετεί εξίσου δραστικά την αρχετυπική ρεαλιστικότητα της «Μετζάστρας» και τις ρευστές αποκρυπτογραφήσεις των κλεισμένων προσώπων και ψυχών των άλλων διηγημάτων.

Α.Κ.

Βιογραφικά στοιχεία

Τατιάνα Γκρίτση-Μιλλιέξ

Η Τατιάνα Γκρίτση-Μιλλιέξ γεννήθηκε το 1920 στην Αθήνα (Θησείο). Τέλειωσε το Γυμνάσιο με κατ' οίκον μαθήματα, ενώ ασχολήθηκε για λίγο και με το χορό. Το 1942 γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών αλλά σύντομα εγκατέλειψε τις σπουδές της. Σπούδασε τραγούδι στο Ελληνικό Ωδείο και γαλλική φιλολογία στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Στη διάρκεια της Κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος του Ε.Α.Μ. ενώ εργάστηκε και ως εθελόντρια του Ε.Ε.Σ. Το 1939 παντρεύτηκε τον Γάλλο ελληνιστή Ροζέ Μιλλιέξ, με τον οποίο απέκτησε δυο παιδιά. Από το 1945 έως το 1975 ταξίδεψε και έζησε για μεγάλα διαστήματα στη Γαλλία την Κύπρο και την Ιταλία.

Πρωτοεμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα στη διάρκεια της Κατοχής, μεταφράζοντας τη Σιωπή της θάλασσας του Βερκόρ, που κυκλοφόρησε γραφομηχανημένη κρυφά το 1943 και επίσημα το 1945, και δημοσιεύοντας δυο αντιστασιακά διηγήματα στα Ελεύθερα Γράμματα (1945). Το πρώτο της βιβλίο, Πλατεία Θησείου, εκδόθηκε το 1947 από τα «Νέα Βιβλία». Από τότε, κάθε δύο τρία σχεδόν χρόνια, κυκλοφορούσε κάποιο της βιβλίο, μυθιστόρημα, διηγήματα, εθνογραφία, κριτική, παραμύθι. Το βίωμα και η ψυχική περιπέτεια γίνονται το υπόστρωμα όλου της του έργου, με προεκτάσεις στην υπέρβαση και στον κοινωνικό προβληματισμό Συνεργάστηκε με τις εφημερίδες Ανεξάρτητος Τύπος, Ανένδοτος, Αυγή, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, γράφοντας κριτικές βιβλίων, χρονογραφήματα και ρεπορτάζ, καθώς και με κυπριακά έντυπα. Από το 1964 δούλεψε στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση απ΄ όπου αναγκάστηκε να παραιτηθεί τουλάχιστον τρεις φορές, όταν κινδύνευε η ελευθερία του λόγου.

Τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο διηγήματος, το βραβείο των Δώδεκα, το κρατικό βραβείο μυθιστορήματος και το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.

Πέθανε στην Αθήνα το 2005 σε ηλικία 85 ετών.




Βιβλιογραφία