Ο Μάριο Βάργκας Λιόσα υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ισπανόφωνους συγγραφείς της εποχής μας, παγκόσμιας εμβέλειας. Γεννήθηκε στην Αρεκίπα του Περού, στις 28 Μαρτίου 1936. Σπούδασε Λογοτεχνία και Νομικά στην πατρίδα του, και ύστερα έκανε το διδακτορικό του στη Μαδρίτη. Αργότερα έζησε στο Παρίσι, στο Λονδίνο και στη Βαρκελώνη. Με το βιβλίο του H πόλη και τα σκυλιά, το μυθιστόρημα με το οποίο, το 1963, κέρδισε το Βραβείο Biblioteca Breve και το Βραβείο Κριτικής, απέκτησε διεθνή αναγνώριση και έγινε ένας από τους πιο σημαντικούς και διάσημους εκπροσώπους του λεγόμενου «el boom» («της έκρηξης») της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας κατά τις δεκαετίες του 1960 και του 1970. Παράλληλα, είχε μια πολυκύμαντη πολιτική καριέρα, η οποία κορυφώθηκε με την υποψηφιότητά του για την Προεδρία του Περού στις εκλογές του 1990. Το εκτεταμένο δημιουργικό του έργο, που χαρακτηρίζεται από έντονο πειραματισμό και καινοτόμες υφολογικές και αφηγηματικές κατευθύνσεις, θεωρείται από τα πλέον αρραγή και ολοκληρωμένα μεταξύ των συγγραφέων της δικής του γενιάς. Υπήρξε, επιπροσθέτως, εξαιρετικός δοκιμιογράφος και διεισδυτικός κριτικός. Του απονεμήθηκαν αναρίθμητα βραβεία, μεταξύ αυτών, το Βραβείο Πρίγκιπας των Αστουριών το 1986, το Βραβείο Θερβάντες το 1994 και το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2010, που συνιστά και την ύψιστη οικουμενική τιμή για έναν συγγραφέα. Η Σουηδική Ακαδημία, σε μια αξιομνημόνευτη επιλογή της, τον βράβευσε «για την ευφυή χαρτογράφηση των δομών της εξουσίας και τις αποκαλυπτικές εικόνες αντίστασης, εξέγερσης και τελικής ήττας του ατόμου». Το 2023 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Πέθανε στις 13 Απριλίου 2025, στη Λίμα του Περού, σε ηλικία 89 ετών. Ο κύριος όγκος του έργου του κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Καστανιώτη. Το τελευταίο του μυθιστόρημα, με τίτλο Σας αφιερώνω τη σιωπή μου (Le dedico mi silencio, 2023), σε μετάφραση Κωνσταντίνου Παλαιολόγου από τα ισπανικά, θα βρίσκεται σύντομα στα βιβλιοπωλεία. Ετοιμάζονται επίσης άλλα δύο πρόσφατα μυθιστορήματά του, Tiempos recios (Άγριοι καιροί, 2019) και Cinco esquinas (2016).
Βιβλιογραφία
- Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν:
- Σας αφιερώνω τη σιωπή μου (υπό έκδοση)
- Η γιορτή του Τράγου, 2018
- Η θεία Χούλια και ο γραφιάς, 2013
- Οι αρχηγοί / Τα αντράκια, 2012
- Ο άνθρωπος που έλεγε ιστορίες, 2010
- Το Πράσινο Σπίτι, 2010
- Ο Παράδεισος στην άλλη γωνία, 2010
- Το παλιοκόριτσο, 2010
- Η πόλη και τα σκυλιά, 2010
- Τα τετράδια του δον Ριγοβέρτο, 2010
- Μια ιστορία για τον Μάυτα, 2010
- Επιστολές σ' ένα νέο συγγραφέα, 2010
- Το ψάρι στο νερό, 1999
Βραβεία
- 1994 ΒΡΑΒΕΙΟ ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ
- 1967 ΔΙΕΘΝΕΣ ΒΡΑΒΕΙΟ ΡΟΜΟΥΛΟ ΓΚΑΛΙΕΓΟΣ
- 2010 ΝΟΜΠΕΛ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Συνεντεύξεις
- Ρέκβιεμ για έναν εξεγερμένο, Ελευθεροτυπία / 7, 3 Ιουλίου 2011
- Ο μύθος και η πραγματικότητα στο έργο του Περουβιανού συγγραφέα, Ελευθεροτυπία / Βιβλιοθήκη, 18 Ιουνίου 2011
- Ο Ανταίος Χρυσοστομίδης μιλάει για τον Μάριο Βάργκας Λιόσα, Athens Voice, 13 Οκτωβρίου 2010
- Το νόμπελ λογοτεχνίας στον Μάριο Βάργκας Λιόσα, Αυγή, 10 Οκτωβρίου 2010
- Η δίψα για την εξουσία κάνει τους ανθρώπους τέρατα, Το Βήμα, 10 Οκτωβρίου 2010
- Στον Μάριο Βάργκας Λιόσα το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2010, Τα Νέα, 7 Οκτωβρίου 2010
- Στον Μάριο Βάργκας Λιόσα το Νομπέλ Λογοτεχνίας 2010, Καθημερινή, 7 Οκτωβρίου 2010
- Στον Mario Vargas Llosa το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2010, tvxs.gr, 7 Οκτωβρίου 2010
- «Η λογοτεχνία είναι σαν τη φωτιά», Τα Νέα, 6 Οκτωβρίου 2010
- Η πόλη τα σκυλιά και το νόμπελ, Το Βήμα, 10 Σεπτεμβρίου 2010
- Συγγραφέας ίσον διαμαρτυρία, Τα Νέα, 10 Αυγούστου 2010
- Ένας κοσμοπολίτης που λατρεύει τις τοπικές κουλτούρες, Τα Νέα, 10 Αυγούστου 2010
- Για ένα μυθιστόρημα που μάχεται την εξουσία, Ελευθεροτυπία, 10 Αυγούστου 2010
- Βραβείο Νόμπελ στον ανυπότακτο περουβιανό, Το Βήμα, 10 Αυγούστου 2010
- Λογοτεχνία σημαίνει εξέγερση, Έθνος, 10 Αυγούστου 2010