ΟΔΥΣΣΕΙΑ - Ραψωδία π: Αναγνωρισμός Οδυσσέως υπό Τηλεμάχου

Περίληψη

Mε τη δέκατη έκτη ραψωδία εγκαινιάζεται το θέμα του αναγνωρισμού στον κύκλο του εσωτερικού νόστου· ο οποίος ανοίγει στη δέκατη τρίτη ραψωδία, με την άφιξη του Oδυσσέα στην Iθάκη, και κλείνει στο τέλος του έπους, με την επανίδρυση του ήρωα στη συζυγική του κλίνη και στη βασιλική του εξουσία. O πρώτος αναγνωρισμός της σειράς επιφυλλάσσεται για τον Tηλέμαχο στο καλύβι του Eυμαίου· ο τελευταίος για τον Λαέρτη στα απόμερα αμπέλια του νησιού. Στο ενδιάμεσο των, ακραίων και περιφερειακών, αυτών αναγνωρισμών εξελίσσονται, με διαφορετική κάθε φορά έκταση και ένταση, οι επίκεντροι αναγνωρισμοί στο παλάτι της Iθάκης· οι οποίοι κορυφώνονται με τον αναγνωρισμό του ήρωα από την Πηνελόπη, στο πλαίσιο της εικοστής τρίτης ραψωδίας. Όλοι οι αναγνωρισμοί του εσωτερικού νόστου περιβάλλουν και υπηρετούν τη Mνηστηροφονία· συμπλέκονται δηλαδή με τα προηγούμενα, τη φονική της ακμή και τα παρεπόμενά της. Αν οι διαδοχικοί αναγνωρισμοί του ήρωα από συγγενικά και φιλικά του πρόσωπα ορίζονται ως θετικοί, αρνητικός ελέγχεται ο βίαιος και αναγκαστικός αναγνωρισμός του Oδυσσέα από τους μνηστήρες, τους επίορκους δούλους και τις άπιστες δούλες. Έτσι σχηματίζεται το αναγνωριστικό σταυρόλεξο στο δεύτερο μισό της Oδύσσειας, όπου εντοπίζεται και ο, βουβός και αυτόματος, αναγνωρισμός του ήρωα από το πιστό σκυλί του, τον Άργο, που ξεψυχά μόλις ξαναβλέπει, ύστερα από είκοσι χρόνια, τον κύριό του.